Ә.Дербісалин атындағы Саралжын орта мектебінің негізі - 1927 жылы ашылған Майлысай серіктестігіндегі 7-8 баласы бар бастауыш мектеп болған.
1937-38 жылдары Жаңа ауыл, Теректі ауылдық кеңестеріне қарасты балалардың басын қосып, жеті жылдық мектепке айналған.
1956 жылы сегіз жылдық, ал 1996 жылдан бастап орта мектеп қалыптасып, Саралжын орта мектебі болып аталды.
1974 жылы мектепке 320 орындық жаңа оқу ғимараты салынып, пайдалануға берілді.
1991 жылы мектепке шаңырақтың түлегі ғалым Ә.Ж.Дербісалиннің аты берілді. Әнуар Жақсығалиұлы Дербісалин 1929 жылы 18 ақпанда Ақтөбе облысы Ойыл ауданы Қызылжар ауылында дүниеге келген.
1937-38 жылдары осы Саралжын жерінде ашылған жеті жылдық мектепті бітірген.
1955 жылы Филология ғылымдарының кандидаты ғылыми дәрежесін қорғады.
1969 жылы докторлық диссертациясын қорғады. Көптеген ғылыми еңбектердің авторы болды. Соңғы 30 жылдай өмірі ҚР Ғылым академиясының М.Әуезов атындағы әдебиет және өнер институтының шаңырағы астында өтті.
Осы жылдары мектепті басқарған директор:
1937-38 жылдары ашылған жеті жылдық мектептің директоры — Шоланов Қалау.
Жолдыбаев Ерекеш 1968-1975 жж.
Ешмұханов Мұхамбет 1975-1981 жж.
Кенжебаев Алпыс 1982-1995 жж.
Сафин Нұрсұлтан 1995- 2009 жж.
Аяпбергенов Мереке 2009-2010 жж.
Сафин Нұрсұлтан 2010-2013 жж.
Қазмағамбетов Кенжебай 2013-2018 жж.
Тәжіғалиев Марат 2018-2021 жж.
Қалиев Руслан 2021-...
Осы жылдары қызмет еткен мұғалімдер:
Тәжіғалиев Тілепберген
Мұбараков Қаратау
Аманбаева Жібек
Қарамолдин Шектібай
Қарагөзин Сақай
Сатаев Ізтілеу
Мұханбетқалиева Фатиха
Қалдыбаев Марат
Мысабаев Қалыбек
Қуанышбеков Аққали
Жанабаев Қайыржан
Моддин Әлия
Нұрқасов Сағиолла
Қошанова Марфуға
Мерғалиева Сара
Бақтыгереев Бақытжан
